In het centrum van Leiden staat het interessante Japanmuseum SieboldHuis. Dit museum is gewijd aan de Japanse kunst, die is samengesteld door de Duitse arts Philipp Franz von Siebold (1796-1866). Hij verbleef tussen 1823 en 1829 als geneesheer op het Nederlandse eilandje Dejima in Nagasaki, Japan. Wie was Von Siebold precies en wat deed hij op het eiland Dejima? En wat is de link tussen het Japanmuseum en zijn naam? In dit artikel lees je er meer over.
Wat wil jij weten over het Japanmuseum en Van Siebold?
Meteen een Stedentrip naar Leiden plannen?
🏨 Overnachten in Historisch ‘Leyden’? Boek hier je Hotel via Booking
🎟️ Op zoek naar de Leukste Activiteiten in Leiden? Boek dan hier de beste Tickets & Tours via GetYourGuide

Bron: Erfgoed Leiden en omstreken, publiek domein.
Zijn jeugdjaren en een ‘Offer you can’t refuse!‘
Philipp Franz Von Siebold werd op 17 februari 1796 geboren in Würzburg, Duitsland. Hij was zoon van een hoogleraar in de Geneeskunde. Zelf besloot de jonge Philipp ook de richting van zijn vader op te gaan en ging medicijnen studeren aan de universiteit van Würzburg. Tijdens zijn studie raakte hij gefascineerd door de natuurwetenschappen en wetenschappelijke ontdekkingstochten. Na zijn studie ging hij als huisarts werken in het kleine plaatsje Heidingsfeld, vlak onder Würzburg. Totdat er een aanbod kwam dat hij niet kon weigeren…
Hoe kwam Von Siebold in Japan terecht?
Via zijn grootvader kwam Philipp rond 1820 in contact met François Joseph Harbauer (1776-1824), de lijfarts van Koning Willem I (1772-1843). Hij accepteerde het aanbod om deel te nemen in het Nederlandse leger in de kolonie Nederlands-Indië. In 1822 vertrok hij als Chirurgijn-Majoor naar Batavia, het huidige Jakarta. De gouverneur-generaal van Nederlands-Indië, Godert van der Capellen, raakte als snel onder de indruk van de Duitse arts. Hij kreeg weer een aanbod die hij niet kon weigeren: arts worden op het eiland Dejima in Nagasaki en een natuurhistorische verzameling aan te leggen. Von Siebold accepteerde het aanbod.

Bron: Wikipedia, publiek domein
Als geneesheer op Dejima
In juni 1823 vertrok Von Siebold met de boot naar Nagasaki. Daar kwam hij terecht op het eiland Dejima. Dit eiland was in 1641 in bezit gekomen van de Verenigde Oost-Indische Compagnie. Nederland was daarmee het enige Westerse land dat toegang had tot het ‘gesloten’ Japan. Het eiland was net zo groot als de Dam in Amsterdam en er verbleven ongeveer 15 mensen. Von Siebold mocht het eiland in feite niet verlaten en gaf vooral les aan Japanse artsen op het eiland zelf. Totdat hij toestemming kreeg van de gouverneur van Nagasaki om patiënten te bezoeken in Japan.
Leestip! Meer weten over het eilandje Dejima? In het artikel Dejima Japan – Herbeleef het Nederlandse verleden in Nagasaki lees je er meer over!

Bron: Erfgoed Leiden en omstreken, publiek domein
De verzamelaar en liefde voor Japan
Op Dejima legde legde Von Siebold een kruidentuin aan. En in het district Narutaki stichtte hij een medisch opleidingsinstituut. Ook gaf hij wekelijks les aan Japanse studenten. Hij kreeg daar geen financiële vergoeding voor, maar liet zich betalen in voorwerpen over de Japanse cultuur. Ook mocht Von Siebold in 1826 een hofreis maken, waar hij de lijfarts van de Shogun ontmoette en van advies voorzag. Van de lijfarts kreeg hij een kimono, wat strikt verboden was als buitenlander te accepteren. Von Siebold werd gevangen genomen en gevraagd zelfmoord te plegen. Met interventie van de Beierse Koning Lodewijk I mocht hij na een jaar vertrekken.
In 1829 vertrok Von Siebold naar Nederland en vestigde zich in Leiden. Een groot deel van zijn verkregen collectie nam hij uit Japan mee. De Nederlandse Staat kocht een deel aan en Von Siebold kreeg van de Staat het predicaat ‘jonkheer’. In 1852 vestigden hij zich met zijn gezin in Duitsland en in 1854 werd de verbanning door de Japanse regering opgeheven. In 1859 ging voor de tweede keer voor de Nederlandsche Handel-Maatschappij naar Japan. Bij terugkomst in 1863 vestigde hij zich in München, waar hij uiteindelijk op 18 oktober 1866 overleed…

Een bezoek brengen aan het Japanmuseum SieboldHuis?
In 2005 opende aan de Rapenburg 19 in het centrum van Leiden het Japanmuseum SieboldHuis. Dit was ter ere van de bijzonder lange relatie tussen Nederland en Japan. In het museum vind je een groot deel van de collectie die Von Siebold tijdens zijn reis van 1823 tot 1829 heeft verworven. Zo vind je er prenten, lakwerk, keramiek, fossielen, herbaria, geprepareerde dieren, munten, kleding, oude landkaarten en honderden andere schatten. Mocht je geïnteresseerd zijn in de Japanse kunst en cultuur, dan is het Japanmuseum SieboldHuis echt een aanrader!
Tickets: Een ticket kost € 10 euro per persoon. Met de Museumjaarkaart kun je het Japanmuseum gratis bezoeken.
Openingstijden: Van dinsdag tot zondag van 10.00 tot 17.00 uur.
Een stedentrip plannen naar Leiden?
- Via Booking.com vind je genoeg leuke accommodatie voor een bezoek aan deze bijzondere stad in Zuid-Holland. Kijk hier voor de beste hotels en hostels.
- Naast het JapanMuseum SieboldHuis valt er nog veel meer te ontdekken in Leiden. Ga naar Museum de Lakenhal, maak een rondvaart door de grachten of bezoek Naturalis Biodiversity Center. Kijk hier voor meer leuke tickets & tours in Leiden.
Heb je nog meer tips, ideeën of opmerkingen over dit artikel over het Japanmuseum SieboldHuis? Laat dan gerust hieronder een bericht achter.