Toen de Vietnamezen in 1979 de Cambodjaanse hoofdstad Phnom Penh binnenvielen en daarmee de Rode Khmer en Pol Pot verdreven, wisten ze nog niet wat ze allemaal tegen zouden komen. Maar dat er in de Tuol Sleng S21 gevangenis, ooit een hogeschool, verschrikkelijke dingen waren gebeurd was wel duidelijk. Zwaar verminkte slachtoffers, gemarteld en op een gruwelijke wijze om het leven gekomen. De Tuol Sleng gevangenis was pure horror.
Hoe bizar is het dan als je tijdens een reis door Cambodja en Phnom Penh ook een bezoek kunt brengen aan deze beruchte gevangenis? Wat is hier allemaal gebeurd? Hoe heeft het kunnen gebeuren? In dit artikel neem ik je mee naar het Tuol Sleng (S21) Genocide Museum en kom je alles te weten over deze ‘attractie’ in de hoofdstad van Phnom Penh.
Leestip: Een bezoek brengen aan de hoofdstad van Cambodja? In deze Reisgids over Phnom Penh lees je alles over de leukste bezienswaardigheden van de stad met een vleugje historie
Wat wil jij weten over de Tuol Sleng Gevangenis?
- Het ware gezicht van Pol Pot en de Rode Khmer
- De slachtoffers van de Rode Khmer
- De martelingen in de Tuol Sleng gevangenis
- Een bezoek brengen aan de Tuol Sleng gevangenis?
- Het Cambodjatribunaal – De straf voor directeur Kaing Guek Eav
- Praktische informatie voor een bezoek aan Tuol Sleng (S21) Genocide Museum
Het ware gezicht van Pol Pot en de Rode Khmer
Toen Pol Pot en de Rode Khmer in april 1975 de hoofdstad Phnom Penh binnenreden werden ze met luid gejuich ontvangen. De vorige regering, onder leiding van Lon Nol (1913-1985) en gesteund door de Amerikanen vanwege de Vietnamoorlog, was niet bepaald populair. Vooral op het platteland steunde de bevolking massaal de Rode Khmer. Toen deze de hoofdstad Phnom Penh bereikte, vertrok Lon Nol op 1 april. Twee weken later trokken de aanhangers van de Rode Khmer de hoofdstad binnen. Pol Pot noemde zijn land voortaan Democratisch Kampuchea.
Na enkele dagen werd Phnom Penh ontruimd en moest iedereen vertrekken naar het platteland. Toen al vonden er executies plaats van vooraanstaande militairen en overheidsmedewerkers die onder de vorige regering gewerkt hadden. Iedereen moest verder werken in collectieve boerderijen en geld, privébezit, onderwijs en godsdienst werden afgeschaft. Pol Pot streef naar een autarkische communistische landbouwstaat en nam daarbij het China van Mao Zedong als leidraad.
De slachtoffers van de Rode Khmer
4 jaar lang was de Rode Khmer aan de macht, totdat de Vietnamezen in december 1978 het land binnenvielen. Pol Pot wilde namelijk delen van Vietnam innemen, maar dat ging helemaal mis. Sterker nog, de Vietnamezen wisten juist de Rode Khmer te verdrijven die massaal vluchtten naar de jungle op de grens met Thailand. Op 7 januari 1979 viel de hoofdstad Phnom Penh.
Hoewel de Vietnamezen als snel zagen dat er verschrikkelijke dingen waren gebeurd in Cambodja, bleef het nog jaren stil, voordat het allemaal naar buiten kwam. Dat had er o.a. mee te maken dat de Amerikanen de Vietnamezen niet vertrouwden, denk daarbij aan de Vietnam oorlog. Naar schatting kwamen er tussen de 1 en 2 miljoen mensen om het leven. Iedereen die maar niet vertrouwd werd, denk daarbij aan gelovigen, monniken, leerkrachten en intellectuelen werden vermoord. Zelfs iemand die een bril droeg was in de ogen van de Rode Khmer niet te vertrouwen.
Leestip: Pol Pot, leider van de Rode Khmer overleed op 15 april 1998 in de jungle van de Dongrekbergen. Hij is nooit veroordeeld voor de misdaden, maar zat rustig in zijn huis in de jungle de dood af te wachten. Lees hier alles over een bezoek aan dat huis en over het graf van Pol Pot.
De martelingen in de Tuol Sleng gevangenis
In 1975 werd de Tuol Svay Prey Hogeschool door de Rode Khmer overgenomen en plaatste daarin een speciale veiligheidsdienst van Pol Pot. Dit werd ook wel S21 genoemd, Security Prison 21. Mensen die als onbetrouwbaar werden gezien, kregen hier een verhoor en werden onderworpen aan een marteling. En die martelingen waren niet mals. Toen de Vietnamezen de gevangenis in 1979 binnentraden, maakte ze o.a. bovenstaande foto van iemand vastgebonden aan een bed. Doodgemarteld en zwaar verminkt.
Andere martelpraktijken die hier plaatsvonden waren o.a. mensen ophangen, of aan hun arm op de rug ophangen, waardoor de armen braken. Of mensen verdrinken in een ton of mensen vastbinden en hun keel doorsnijden. De meeste gruwelijke dingen hebben hier plaatsgevonden. Naar schatting zaten hier tijdens het schrikbewind van de Rode Khmer tussen de 14.000 en 20.000 mensen gevangen. Een klein deel overleed door de martelingen. Andere slachtoffers kwamen om op de Choeung Ek Killing Fields.
Een bezoek brengen aan de Tuol Sleng gevangenis?
Wil je nog wel een kijkje nemen in deze beruchte gevangenis in de hoofdstad Phnom Penh? Voor het historisch besef is het juist belangrijk deze bezienswaardigheid te bezoeken. Om maar vooral te begrijpen wat er is gebeurd en waarom de mensheid zou moeten voorkomen dat het in de toekomst vaker zal gaan voorkomen. Maar helaas vinden dit soort praktijken vandaag de dag nog steeds plaats…
Het museum
Een bezoek aan het museum doe je op eigen houtje door het volgen van de pijlen. In totaal bestaat deze oude hogeschool uit 5 blokken, waarvan je blok A, B, C en D gewoon kunt bezichtigen. Het is eventueel ook mogelijk tegen betaling een audio guide te nemen, maar van alles wat je ziet is het wel duidelijk wat er zich allemaal afgespeeld heeft. Hieronder een korte impressie.
Het ‘schoolplein’ en de galg
Op het ‘schoolplein’ vind je een aantal graven. Deze zijn van een aantal overlevenden van de Tuol Sleng gevangenis. Toen de Vietnamezen Phnom Penh binnenvielen, hadden 14 mensen de gevangenis overleefd. Een persoon overleed kort na de bevrijding. De personen die het overleefden waren vooral kunstenaars, die ‘gespaard’ bleven om mooie portretten te maken van Pol Pot. Op de achtergrond van de foto vind je de galg, waar mensen aan hun armen op de rug werden opgehangen en gemarteld.
De martelkamers
In blok A kom je meteen terecht in de martelkamers. Ooit klaslokalen en tijdens het bewind de plek waar mensen tot bloedens toe gemarteld werden, soms tot de dood erop volgde. Vergeet vooral niet even naar de donkere vlekken op de vloer te kijken. Dat staat gelijk aan het bloed dat in deze kamers gevloeid heeft.
De cellen van de Tuol Sleng gevangenis
In blok B en C vind je de cellen waar de gevangen verbleven. Daar werden ze vastgeketend en hadden ze maar weinig ruimte om te bewegen. Doorgaans verbleef een slachtoffer hier een paar maanden, totdat ze uiteindelijk gebracht werden naar Choeung Ek, beter bekend als de Killing Fields, waar ze omgebracht werden. Overdag moest het in de cellen doodstil zijn. Naast de cellen vind je hier ook foto’s van de slachtoffers. De Rode Khmer lieten heel veel beeldmateriaal na. Van wie hier terecht kwam werd eerst een foto gemaakt. En dat waren er nog best veel in 4 jaar tijd. Ook in blok D vind je veel verhalen en foto’s van wat hier allemaal heeft plaatsgevonden.
Het Cambodjatribunaal – De straf voor directeur Kaing Guek Eav?
Er zijn maar weinig leden van de Rode Khmer veroordeeld vanwege de gruwelijke misdaden tegen de menselijkheid. Het tribunaal kwam maar moeizaam van de grond. In 1999 herkende journalist Nic Dunlop de gevangenisdirecteur Kaing Guek Eav. Die gaf zichzelf vervolgens aan bij de politie. Hij bekende schuld en spijt te hebben van de misdaden die er in de Tuol Sleng gevangenis hebben plaatsgevonden. Hij werkte volledig mee en kreeg op 26 juli 2010 zijn straf te horen: 35 jaar gevangenis. Kameraad Duch, zoals hij ook wel werd genoemd, overleed op 2 september 2020 op 77 jarige leeftijd.
Praktische informatie voor een bezoek aan Tuol Sleng (S21) Genocide Museum
Ben je inmiddels van plan een bezoek te brengen aan het Tuol Sleng S21 Genocide Museum? Hieronder vind je praktische informatie over deze gevangenis, zodat je precies weet hoe je het kunt bezoeken
Openingstijden: Elke dag van 8 tot 5
Ticketprijs: $ 5 dollar per persoon, te koop bij de gevangenis zelf
Waar? Ten zuidwesten van het Koninklijk Paleis
Tickets & Tours? Een tour boeken naar de Toul Sleng gevangenis? Dit kun je bij GetYourGuide de Phnom Penh Killing Fields en Gevangenis S21 Joint Tour boeken. Je brengt dan uiteraard ook een bezoek aan Choeung Ek Killing Fields, net iets buiten de stad. Een prima combinatie voor een dagtrip in Phnom Penh
Is dit artikel nuttig voor een bezoek aan het Tuol Sleng S21 Genocide Museum? Laat gerust hieronder een bericht achter voor tips, opmerkingen of deel je eigen ervaring?
